Kielce. Święto Ofiarowania Pańskiego, w naszej tradycji zwane Świętem Matki Bożej Gromnicznej

Dziś przypada jedno z najdawniejszych świąt chrześcijańskich – Ofiarowanie Pańskie. W Jerozolimie było obchodzone już w IV wieku, w Rzymie od V wieku. Obrzęd poświęcania świec, których płomień symbolizuje Jezusa – Światłość świata i Światło na oświecenie pogan upowszechnił się od X wieku. Upamiętnia on przybycie Maryi i Józefa wraz z Dzieciątkiem do świątyni w Jerozolimie.

Według Prawa Mojżeszowego każde pierworodne dziecko płci męskiej należało w czterdziestym dniu po narodzeniu zanieść do świątyni i wykupić, jako należące do Boga, za symboliczną ofiarę wartości pięciu syklów srebra (sykl to jednostka wagi oznaczająca 11,4 g) – z reguły ofiarowano parę synogarlic lub gołębi. 

Z obrzędem przedstawienia i wykupu pierworodnego syna łączyła się też ceremonia oczyszczenia, któremu musiała poddać się matka w sześć tygodni po urodzeniu dziecka. Dlatego to ściśle umiejscowione w kalendarzu święto dawniej nazywało się też świętem Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny i kończyło okres Bożego Narodzenia. 

W Polsce tradycyjnie świątynie, domy i mieszkania nadal zdobią choinki i szopki, podczas Mszy św. śpiewa się kolędy, a i wiele miast udekorowanych jest świątecznymi ozdobami. Aż do Matki Boskiej Gromnicznej, bo powszechnie 2 lutego znane jest pod tą ludową nazwą. W tym dniu bowiem podczas nabożeństw święci się duże woskowe świece, zwane gromnicami. 

Zwyczaj ten wywodzi się z dawnych obchodów, sięgających IX wieku, w czasie których organizowano uroczyste procesje z zapalonymi świecami na pamiątkę nazwania Jezusa  Światłem na oświecenie pogan i na chwałę Izraela przez obecnego w świątyni podczas obrzędu proroka Symeona.