Warszawa. Niemcy podczas wojny zniszczyli lub ukradli pół miliona polskich dzieł sztuki

Straty polskiej kultury w czasie II wojny światowej są szacowane na 514 tys. obiektów; 64 tys. z nich jest opisanych w katalogu dzieł utraconych.
W czasie wojny z polskich kolekcji prywatnych i publicznych zniknęło ponad pół miliona dzieł sztuki wycenianych na kilkadziesiąt miliardów ówczesnych dolarów. Ich poszukiwaniem i odzyskiwania zajmuje się specjalny wydział w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który prowadzi katalog strat wojennych. Znajduje się w nim ponad 64 tys. opisanych obiektów, z czego jedynie ok. 14 tys. jest sfotografowanych, natomiast pozostałe zostały jedynie opisane.
Obecnie prowadzonych jest ponad 80 postępowań restytucyjnych w 11 państwach na świecie. W 2021 r. odzyskano m.in.:
- obraz „Wiejska dziewczyna w żółtej chuście” Leona Wyczółkowskiego, Zamek Królewski na Wawelu,
- obraz Alberta Edelfelta „Pod brzozami / Dzieci w lesie brzozowym nad fiordem Haiko” z 1882 roku, Muzeum Narodowe w Warszawie,
- obraz „Dama w pawich piórach” Teodora Axentowicza i rysunki Andriollego, Muzeum Narodowe w Warszawie,
- rysunki Adolfa Kozarskiego „Widok części Zagórowa od północy” i „Uliczka żydowska w Lipnie”, Muzeum Narodowe w Warszawie,
- zabytkową ikonę z przedstawieniem Archanioła Michała z XVI wieku, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie,
- akwarele Josepha Kaltera (1780–1834) – autoportret oraz wizerunek żony, Amalii Kalter z domu Palsner (1794–1845), Muzeum Narodowe we Wrocławiu,
- dziewiętnastowieczne rysunki łódzkiej synagogi, Archiwum Państwowe w Łodzi.
W związku ze znacznym wzrostem liczby odnajdywanych obiektów uznanych dotychczas za utracone i rozwojem metod poszukiwania dzieł sztuki, w 2022 r. dotychczasowy Wydział ds. Restytucji Dóbr Kultury MKiDN został przekształcony w oddzielny departament.