Bolesławiec na Prosną. Bitwa pod Praszką
Przylegająca w XIX wieku do granicy rosyjsko-pruskiej Praszka była miejscem działań zbrojnych podczas Powstania Styczniowego. Powstańcy rekrutowali się przede wszystkim z ochotników z zaboru pruskiego. Stosunkowo łatwa do pokonania granica zachęcała do udziału w powstaniu. W sobotę przy baszcie w Bolesławcu odbyła się inscenizacja historyczna inspirowana walkami oddziału Oxińskiego pod Praszką z czasów Powstania Styczniowego 1863 roku.
– Była to mała godzina oddechu, lekcja żywej historii. Dla dzieci i młodych osób – mówiła pani Agata z Bolesławca.
– Praszka to jedyne miejsce w obecnym województwie opolskim, gdzie walczyli powstańcy styczniowi – stwierdził pan Jan Maślanka.
Organizatorami wydarzenia było Stowarzyszenie Historyczne „Gloria Victis” i Gmina Bolesławiec. W rekonstrukcji historycznej udział wzięły oprócz SH ,,Gloria Victis”, grupy rekonstrukcyjne m.in. ze Zduńskiej Woli, Kielc, Małogoszczy. Województwo świętokrzyskie reprezentował 4 pułk piechoty Legionów, Małogoski Oddział Powstańczy 1863 r.
Narratorem był Pan Tomasz Jaciuk, który relacjonował przebieg całej inscenizacji i tych dramatycznych wydarzeń obrazujących walki powstańców z zaborcami.
Józef Oxiński herbu Oksza, major wojsk polskich w Powstaniu Styczniowym, naczelnik wojenny powiatu piotrkowskiego.
W dniu 18 stycznia Oxiński przybył do Sieradza i przy pomocy naczelnika powstańczego miasta Sieradza organizował w lasach koło Miedźna pierwszy oddział powstańczy, wyłonioną głównie z mieszkańców Sieradza, Szadku, Warty i okolic.
Jego oddziały 7 lutego 1863 roku, po marszu z Konopnicy i Ożarowa odpoczywały w Klasakach kolo Skomlina. Zaś 8 lutego przeszły przez Młynisko, Łyskornię, Walichnowy, Pichlice i zatrzymały się na 5 dni we wsi Ostrycharze kolo Lututowa.
Następnie udały się przez lasy klonowskie, przez Złoczew do Konopnicy. W dniu 25 lutego 1863 stoczył swą pierwszą bitwę z Rosjanami pod Opatówkiem, a 27 kwietnia 1863 roku otrzymał awans na kapitana i został mianowany naczelnikiem wojskowym powiatu piotrkowskiego. 24 maja objął także dowództwo powiatu wieluńskiego.
Dowodzony przez niego oddział bierze udział 26 lutego w walkach z Rosjanami pod Kuźnicą Grabowską, 1 marca pod Wygiezłowem, 2 marca pod Brodnią koło Łasku, 3 marca pod Jaworem oraz 11 kwietnia pod Praszką.
Starcie było krótkie, jednak dość krwawe. Spośród oddziału Oxińskiego poległo dziesięciu powstańców, natomiast siły przeciwnika straciły 28 walczących.
