Święty Krzyż. Uroczystości odpustowe

Święto Podwyższenia Krzyża Świętego. Jego Relikwie znalazła w pobliżu Golgoty cesarzowa Helena. 13 września 335 poświęcono Bazylikę Zmartwychwstania (Grobu Bożego) w Jerozolimie, a dzień później po raz pierwszy wystawiono Drzewo Krzyża do kultu publicznego.
Zgodnie z tradycją cesarz Konstantyn I Wielki na Soborze w Nicei w 325 roku poznał biskupa Jerozolimy Makarego. Ten opowiedział mu, że znajdują się w mieście pamiątki po śmierci Chrystusa, ale są przysypane ziemią i gruzami po zburzeniu przez rzymian Jerozolimy w 70 i 132 r. Cesarz wysłał na poszukiwania relikwii swą matkę Helenę.
Podczas kopania na wzgórzu Golgoty znaleziono trzy krzyże, a ponieważ tabliczka z informacją o winie Jezusa odczepiła się, pojawił się problem identyfikacji relikwii.
Według niektórych źródeł, sam Bóg miał natchnąć biskupa Jerozolimy, św. Makarego, który nakazał, by wszystkie trzy krzyże przynieść po kolei do łoża konającej kobiety, chorej na trąd. Biskup spodziewał się cudownego uzdrowienia.
Pierwsze dwa krzyże nie miały wpływu na stan chorej, jednak dotyk trzeciego krzyża miał spowodować jej powrót do zdrowia. Na podstawie tego cudu stwierdzono, że musiał to być Krzyż naszego Zbawiciela.
Z kolei z listu św. Paulina Severusa, znalezionego w Brewiarzu Paryskim wynika, że św. Helena nakazała złożyć na „świętym miejscu” niedawno zmarłego mężczyznę, który został wskrzeszony mocą Bożą przez zetknięcie z prawdziwym Krzyżem Zbawiciela. Z kolei św. Ambroży twierdzi, że „narzędzie zbawienia” rozpoznano po tabliczce, która cały czas była przymocowana do Krzyża.
Na miejscu odnalezienia Krzyża Zbawiciela wzniesiono bazylikę Ad Crucem – Męki Pańskiej. W rocznicę jej poświęcenia corocznie obchodzone jest święto Podwyższenia Krzyż Świętego.
Do Polski Relikwie Krzyża dotarły z Rusi i Węgier. Relikwiarz, który znajduje się na Świętym Krzyżu przywiózł najprawdopodobniej do Krakowa król Węgier Stefan V w 1270 roku, gdzie posłużył do umocnienia układu zawartego przez króla Węgier z księciem krakowsko-sandomierskim Bolesławem Wstydliwym.
Relikwiarz pozostał w Krakowie, skąd w latach 1306-1308 został przekazany benedyktynom łysogórskim przez Władysława Łokietka. Od tego momentu rozpoczyna się w Polsce kult Drzewa Krzyża Świętego. Wysunął on klasztor świętokrzyski, fundację księcia Bolesława III Krzywoustego i komesa Wojsława z lat 1135- 1138, na pierwsze miejsce wśród klasztorów polskich.
Uroczystości odpustowe od wczoraj trwają w tym najstarszym polskim sanktuarium. Odpust na Świętym Krzyżu zakończy się w niedzielę 20 września sumą o godzinie 12.00.