Złamał bolszewickie szyfry

Jan Kowalewski, ppłk. Wojska Polskiego, wybitny kryptolog, to on złamał bolszewickie szyfry w 1920 roku. Oficer II Oddziału Sztabu Generalnego.
Oficer Polskiej Organizacji Wojskowej. Szef wywiadu 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Lucjana Żeligowskiego, która funkcjonowała w ramach II Korpusu Polskiego w Rosji pod koniec I wojny światowej.
Po powrocie do Polski organizował radiowywiad i biuro szyfrów w Sztabie Generalnym Naczelnego Dowództwa. Pierwsze szyfry bolszewickie złamał na przełomie sierpnia i września 1919 roku.
Dzięki temu polski wywiad od sierpnia 1919 roku do końca 1920 roku przejął kilka tysięcy szyfrogramów. Kowalewski łamał również szyfry ukraińskie i niemieckie.
Informacje odczytane ze złamanych szyfrów Armii Czerwonej, która w sierpniu 1920 roku chciała zdobyć Warszawę, okazały się kluczowe w podejmowanych decyzjach przez Wojska Polskie i bezwzględnie przyczyniły się do zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej.
Kowalewski następnie został oddelegowany na Górny Śląsk, gdzie pomagał Powstańcom Śląskim. Był szefem wywiadu oddziałów powstańczych, które walczyły z Niemcami o powrót Górnego Śląska do Polski podczas III Powstania Śląskiego.
Jan Kowalewski w 1922 roku został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari.
Rok 2020 został ustanowiony przez Senat RP poprzedniej kadencji Rokiem Jana Kowalewskiego.
Poczta Polska uhonorowała polskiego kryptologa specjalnym znaczkiem, który zaprezentowano w Warszawie.
Cały zbiór radiowywiadu Wojska Polskiego z wojny polsko-bolszewickiej został w roku 2017 wpisany na światową listę UNESCO Pamięć Świata. Można się z nim zapoznać w Wojskowym Biurze Historycznym w Warszawie.