Odszedł Mistrz Krzysztof Penderecki

Dziś, nad ranem, w Krakowie zmarł Krzysztof Penderecki, światowej sławy kompozytor, dyrygent i pedagog. Autor „Pasji według św. Łukasza” i „Polskiego Requiem” miał 86 lat.

Krzysztof Penderecki urodził się 23 listopada 1933 roku w Dębicy, a zmarł 29 marca 2020 roku w Krakowie. Polski kompozytor, który dzięki swoim osiągnięciom stał się światowej klasy autorytetem w dziedzinie muzyki klasycznej. Był profesorem i rektorem Akademii Muzycznej w Krakowie. Tworzył opery zrywające z tym, do czego był przyzwyczajony świat. Sięgał do sacrum, które osadzał w realiach współczesnego człowieka. Wizjoner z Lusławic, dworku pod Tarnowem, który stał się jego miejscem na Ziemi i testamentem dla kolejnych pokoleń muzyków.  

Pokorny eksperymentator współczesności

Jego symfonie dyktowały nowe trendy w muzyce XX i XIX wieku. Pokorny eksperymentator współczesności – jak go nazywali krytycy, osadzony w kanonach muzyki, wizjoner, niepoddający się kontestatorom, którzy przez dłuższy czas traktowali jego muzykę, jako zbitki dźwięków niszczących instrumenty, a znane orkiestry odmawiały grania jego kompozycji. Uhonorowany 57 oficjalnymi nagrodami przyznawanymi przez autorytety całego świata oraz 30 tytułami doktora honoris causa najlepszych uniwersytetów. 

Choć jego muzyka określana była jako muzyka moralnego szantażu, zdobył cztery nagrody Grammy. Skomponował cztery opery, osiem symfonii i wiele utworów na orkiestrę, koncertów instrumentalnych, oprawę chóralną tekstów religijnych, a także utwory kameralne i instrumentalne. Do jego najbardziej znanych utworów należą: Ofiarom Hiroszimy – Tren, Pasja według św. Łukasza, Polskie Requiem i III Symfonia. Nie miał nic przeciwko temu, by jego muzykę przetworzył Johny Greenwood – gitarzysta Radiohead, a formę teatralną do jednego z utworów dodał Grzegorz Jarzyna, niepokorny reżyser teatralny. Penderecki miał terminy i zobowiązania na 10 lat do przodu. Jego muzykę odnajdziemy w takich filmach, jak: Rękopis znaleziony w Saragossie w reż. Wojciecha Hasa (1964), Egzorcysta w reż. Williama Friedkina (1973), Lśnienie w reż. Stanleya Kubricka (1980), Shutter Island w reż. Martina Scorsese (2010) czy Twin Peaks w reż. Davida Lyncha (2017). Był wspaniałym ambasadorem polskiej kultury. 

Pogrzeb 

Ze względu na pandemię koronawirusa msza żałobna zostanie odprawiona w gronie najbliższych. Ceremonia pogrzebowa i złożenie prochów w sarkofagu w Panteonie Narodowym, będzie miała miejsce po ustąpieniu przeszkód związanych z obecną sytuacją. 

Panteon Narodowy został otwarty w Krakowie 12 września 2012 roku w 400. rocznicę śmierci ks. Piotra Skargi. Jest zlokalizowany w kryptach kościoła świętych Piotra i Pawła. Jest miejscem pochówku ludzi kultury, sztuki i nauki rozsławiających Polskę w świecie. Spoczywa w nim dramaturg Sławomir Mrożek oraz prof. Karol Olszewski i prof. Zygmunt Wróblewski – polscy naukowcy, którzy jako pierwsi w świecie skroplili tlen. W Panteonie Narodowym stworzono symboliczny grób kryptologa Jerzego Różyckiego i upamiętniono – poprzez złożenie urn z ziemią z miejsc spoczynku – dwóch polskich uczonych Mariana Rejewskiego i Henryka Zygalskiego, którzy wspólnie złamali kod Enigmy. 

Zdjęcie: MKiDN