Bitwa Langiewicza

Opowieść historyczna i inscenizacja bitwy oddziału powstańczego już za tydzień odbędzie się w Małogoszczu. 24 lutego mija 157. rocznica tej jednej z największych bitew Powstania Styczniowego. Rocznicę uświetni XIII Małogoski Złaz Turystyczny.
Bitwa małogoska odbyła się 24 lutego 1863 roku. Generał Marian Langiewicz, dowodząc oddziałami powstańców w sile ok. 2600 ludzi, przyjął walkę z rosyjską ekspedycją. Była to kolejna próba stłumienia rozpoczętego powstania. 13 dni wcześniej, 11 lutego, gen Langiewicz pobił oddziały carskie pod Słupią. Zdobył tam 1000 karabinów i 8 dział. Pod Małogoszczem Rosjanie uderzyli na powstańców z różnych kierunków. Po trwającej kilka godzin wymianie ognia Langiewicz podjął decyzję o wycofaniu się z grożącego mu okrążenia.
Po sforsowaniu Łososiny oddziały przeszły do Bolmina i dalej przez Polichno do Podzamcza Chęcińskiego. Późną nocą powstańcy znaleźli się w Mnichowie. W następnych dniach Langiewicz pomaszerował do Nagłowic, stamtąd do Słupi Jędrzejowskiej, Sędziszowa, Gniewięcina, aż dotarł do Pieskowej Skały.
W bitwie pod Małogoszczem Polacy stracili 300 zabitych (Rosjanie 100), rany odniosło 500 powstańców. Dużych zniszczeń wojsko carskie dokonało w samym Małogoszczu. Z 240 domów, które wówczas znajdowały się w miasteczku, spalono 187. W 1869 roku władze carskie pozbawiły Małogoszcz praw miejskich, które zostały mu przywrócone dopiero w roku 1996. Obecnie w mieście znajduje się Szkoła Podstawowa im. 24 lutego 1863 roku oraz Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Powstania Styczniowego. Dzieje powstańca rannego w bitwie małogoskiej stały się tematem opowiadania Stefana Żeromskiego Wierna Rzeka, trzykrotnie zekranizowanej przez polskich filmowców – w 1922, 1936 i 1986 roku.
Walki powstańców pod Małogoszczem zostały upamiętnione na jednej z tablic na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, poprzez umieszczenie na jednej z tablic sławiących dzieje Oręża Wojska Polskiego napisu Małogoszcz 24 II 1863.
Finał towarzyszącego rocznicy XIII Złazu Turystycznego odbędzie się w Zagrodzie Edukacyjnej „Ostoja Dworska” (Leśnica 112, gmina Małogoszcz), w obrębie której znajdują się pozostałości Prastarej Rezydencji Starostów Małogoskich tzw. Dwór Ciesielski. O godzinie 11.00 planowane jest uroczyste powitanie uczestników przez Burmistrza Mariusza Piotrowskiego na Rynku w Małogoszczu.
Program małogoskich uroczystości przedstawia się następująco:
– godz. 11:25 – uroczystości na Placu Kościuszki
– prezentacja pocztów sztandarowych
– podniesienie Flagi
– koncert orkiestry dętej
– godz. 12:00 – Msza Święta powstańcza – Kościół WNMP
– godz. 13:00 – Apel poległych na Cmentarzu Parafialnym
– godz. 14:00 Finał XIII Małogoskiego Złazu Historycznego
W programie przewidziano opowieść historyczną z inscenizacją w wykonaniu grup rekonstrukcji historycznych z całej Polski.
Organizatorzy zapewniają poczęstunek w postaci strawy powstańczej – kasza ze skwarkami, mięsiwo wszelakie z ogniska.
23 lutego 2020 roku, wstęp na uroczystości jest wolny. Złaz odbędzie się bez względu na pogodę.