Zamordowany w Auschwitz major Kierzkowski

Niemiecki obóz zagłady w Auschwitz stał się miejscem martyrologii przeszło 75 tysięcy Polaków. Wśród zamordowanych tam polskich patriotów jest major Kazimierz Kierzkowski, niepodległościowiec, szef Wydziału Wywiadowczego Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego.

Kazimierz Kierzkowski podczas I wojny światowej był w Legionach i Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1918 roku w Wojsku Polskim. Dwa lata później został szefem sztabu Dowództwa Głównego POW na Górnym Śląsku, a od 1921 roku szefem Wydział Wywiadowczego Oddziału II Sztabu Głównego WP. Po przeniesieniu do rezerwy pełnił funkcję Komendanta Głównego Związku Strzeleckiego (1923-1929).

We wrześniu 1939 roku został wraz z Ludwikiem Muzyczką i Kazimierzem Plutą- Czachowskim współtwórcą Organizacji Orła Białego, jednej z pierwszych organizacji konspiracyjnych w okupowanej Polsce. Warto podkreślić, że OOB obejmowała swoim zasięgiem także Kielce. Założycielem Okręgu Kieleckiego OOB był mjr Józef Kowalówka „Nit”.

Nazwisko Kierzkowskiego znalazło się na liście proskrypcyjnej tzw. wrogów Rzeszy Sonderfahndungsbuch Polen. Był to wykaz 61 tys. nazwisk wybitnych Polaków przeznaczonych do aresztowania i likwidacji. Lista została przygotowana przez kontrwywiad SS i opublikowana w drukowanej formie już w lipcu 1939 roku.

W lipcu 1941 roku mjr Kazimierz Kierzkowski został aresztowany przez Niemców. Zamordowano go w Auschwitz. Do Auschwitz trafił także jego syn Marek (żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego), który zaginął w czasie transportu z KL Auschwitz-Birkenau do KL Mauthausen-Gusen.

Kazimierz Kierzkowski „należał do tych działaczy legionowo – peowiackich, którzy reprezentowali stałe programowe, zdecydowanie antyniemieckie, stanowisko. Stąd też był uważany za specjalistę do spraw niemieckich i już w pierwszych latach II Rzeczypospolitej kierował polskim wywiadem na odcinku niemieckim[…]. Był Kierzkowski w okresie Powstań Śląskich inicjatorem tzw. grupy Wawelberg, słynnej w dziejach Powstań, z której działalności wywodziły się tradycje dywersji wojennej Wojska Polskiego. Kontynuowane na szczeblu sztabu generalnego badania i doświadczenia w tej mierze, w okresie międzywojennym prowadziły w kierunku zbliżonym do dzisiejszych form walki jednostek komandosów. W momencie krytycznych miesięcy końca 1938 roku i początków 1939 roku na ściśle tajne zarządzenie sztabu generalnego powołany z rezerwy mjr Kierzkowski objął okręgowe kierownictwo tzw. Dywersji Pozafrontowej.”

Zdjęcia: NAC, Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.